Profilleme; hayat serüveninde insanların karşılaştığı tüm deneyimleri, kişileri, süreçleri ve sonuçları; algı kütüphanesinde yer alan bir veya birden fazla kategorinin altına yerleştirmeyi; yer almayan bir kategori var ise, yeni kategori oluşturmayı kendine düstur edinmiş takıntılı bir yaklaşım. Ancak, merak edilen evrensel kümenin dinamiklerini, motivasyonlarını algılarken ziyadesiyle yardımcı olur. Bu bağlamda hayatımızın her alanında hatırı sayılır yeri olan sosyal medya evrensel kümesinin keşif serüveninde profilleme yaklaşımı kullanılabilir.

Sosyal Medya profillerine persona detayında girmeden önce “Bireysel ve Topluluk” motivasyonlarını irdelemek gerek.

Bireysel Sosyal Medya Motivasyonları

 

Genellikle bireysel sosyal medya faaliyetlerinin bazını ego (“Çok iyiyim” motivasyonu) şekillendiriyor. Bireyler tanınmak, hangi statüde olduklarının anlaşılmasını sağlamak ve kendilerini sevdirmek istiyorlar. Bazıları, paylaşımlarını kendilerini sevdirme motivasyonunda park ederken; bazıları da sol şeride geçip aksiyon odaklı “Buradan yürür müyüz?” motivasyonuna doğru yelken açıyor.

Topluluk Sosyal Medya Motivasyonları

 

Genellikle topluluk sosyal medya faaliyetlerinin bazını da aynı bireyselde olduğu gibi kollektif ego (“Çok iyiyiz” motivasyonu) şekillendiriyor. Topluluklar tanınmak, duruşlarını ifade etmek ve yapmış oldukları aksiyonlara dair farkındalık yaratmak istiyorlar. Bazıları, paylaşımlarını aksiyonlarına dair farkındalık yaratma motivasyonunda süreci sonlandırırken; bazıları da tam gaz ve sonuç odaklı olarak “Hadi Sen de Gelsene?” motivasyonu ile adam toplama evresine geçiyor.

Bireysel ve Topluluk lenslerinden bağımsız olarak sosyal medya persona evrenine bakacak olursak çok farklı personaların sosyal medya ortamında aktif olarak yer aldığını görürüz.

 

Çapkın

Her türlü, herkese fütursuzca yazan sonuç odaklı profil. Sosyal medya paylaşım motivasyonlarının temelinde ağına düşürmek istediği adayları çekmek yer alır. Çapkınlık sürecini de aşağıdaki adımları takip ederek yönetir:

1. Doğru Adayı Bul
2. İlgisini Çek
3. Farkını Ortaya Koy
4. İletişim Kur
5. Yürü

Fırlama

Hayatın ciddi akışında yaşına rağmen ergen seviyesini koruyan, içten yanmalı motor gibi sürekli espriler, şakalar, komiklikler, fırlamalıklar paylaşan, “Ulan bizim Tansal da ne piç çocuk yaaa! Harbiden böylesini görmedim. Geçenlerde yine…” algısını oluşturmak isteyen enerjik profil.

Profesyonel

İş ve işten öte hayatını, kartviziti çatısında toplamış, hayatın her alanına profesyonel bakıp, profesyonel duruş sergileyip, profesyonel paylaşımlar yapan profil. Yaptığı her paylaşımın, kendi kariyer matematiğinde mutlaka bir izdüşümü vardır.

Ebeveyn

Genellikle çocuklarını takip etmek, çocuklarının hayatına dair daha fazla fikir sakibi olmak için sosyal medyada yer alan profil. “Ne yapıyor ?”, “Kimlerle takılıyor?”, “Nerelere gidiyor?”, “Kızıma yazan var mı?”, “Kötü alışkanlıkları var mı?”.

Entelektüel

Sosyal medya ortamında; gündemi takip etmek, kendini ifade edebilmek, derinleşebilmek, derinliğini görgüsüzce gösterebilmek, “Her türlü zekamla bilgimle ezerim”, “Çok cahilsiniz!”, “Çok salaksınız!” mesajını tutarlı bir şekilde vermek amacını güden profil.

Aksiyoner

Sosyal medya muhabbetlerinden üzerine vazife çıkararak aksiyon alan profil. Sosyal medya paylaşımlarında sıklıkla: “Bi mevzu mu var?”, “Çıkışa gel!”, “Lafı geveleme gel meydana”, “Toplanıyoruz”, “Yeni hashtagimiz #olumunemokoko hadi herkes tweetlesin TT’ye abanıyoruz.”, “Adam gibi bir aksiyonunuzu görmedik hep laf.” gibi söylemlerde bulunur.

Goygoycu

Hayatı sürekli tiye alan, anı yaşayan ve yaşatmaya çalılan, gamsız, her türlü eğlencesinden, zevkinden taviz vermeyen ve bu doğrultuda sosyal medya paylaşımlarında bulunan profil.

Esnaf

Sosyal medyadaki her aktiviteyi iş fırsatına dönüştürmeye çalışan, her şeyi satan ve / veya satma potansiyeli olan, sürekli ürün / hizmet tanıtan, her daim günlük cirosunu düşünen, ünlülerin her paylaşımının altına ürün / hizmetleri ile ilgili yorumlar yazan profil. Sosyal medya paylaşımlarında sıklıkla: “Bahsettiğin marka, çantayı bizden alıyor.”, “Uygun fiyatlar için takip ediniz.”, “Premium saatler için tıklayınız.”, “Fırsatlarımızı öğrenmek için tıklayınız.”, “Ünlüler gözlükte bizimle çalışır.” gibi söylemlerde bulunur.

Fake

Hayatın renkli ve hızlı akışında renksiz ve dikkat çekmeden nefes almayı bilen, gündüzleri Mr. Anderson kimliği ile sadece işi ile ilgilenen başarılı bir profesyonel iken geceleri Neo kimliği ile insanların hayal bile edemediği bir dünyayı yaşayan ve bu iki dünyayı da başarılı bir şekilde aynı bünyede barındırarak herkese yürüyen profil.

Tikky

Yüksek derecede imaj, estetik kaygılı ve marka meraklısı sanal profil. Havalı mekan paylaşımları, spor paylaşımları, sağlıklı yaşam paylaşımları, moda tasarım paylaşımları ve tatil beldelerinden sıra dışı vücutlarını sergileyen paylaşımlar ön plana çıkar.

Dikizci

“Kim kiminle ne yapıyor?”, “Nereye gitmişler?”, “Ne giymiş?”, “Makyajı, saçı, başı, kıyafeti nasıl?”, “Kim kime yürüyor?”, “Ne yorum yapmış? Neden yapmış?”gibi sonsuz soru seti ile sosyal medya evrenin sürekli insanları dikizleyen ancak herhangi bir paylaşımda bulunmayan profil.

Romantik

Her daim romantik ve duygusal paylaşımlarda bulunan, özlü sözlerin, mısraların, aşk şarkılarının ve aşk hikayelerinin efendisi olan profil.

Emekli

“Bizden geçmedi daha bu işler. Hala gelişmeleri takip ediyoruz. Sosyal medyaya hakimiz.” Cihetiyle yola çıkıp, “Bu vesile ile çocukları, torunları daha iyi takip edebiliyorum” diye devam edip, bazen de “Hayatımın geri kalanını huzur içinde geçirebileceğim bir eş bulabilir miyim?” motivasyonu ile sosyal medya kazılarına devam eden profil.

Atarlı

Sosyal medya ortamında ota boka atarlanan, her fırsatta eleştiren, tahrik eden, yürüyen, hiçbir şeyden memnun olmayan, olaylara hep bardağın boş tarafından bakan ve bunu sık sık dile getiren profil.

Depresif

Sosyal medyanın karanlık dehlizlerinde umutlarını kaybetmiş, her daim depresif halini koruyan ve bu doğrultuda insanları da depresyona sürükleyecek paylaşımlarda bulunan, umutsuz profil.

02.11.2014 Tarihinde Radikal’de Yayınlanmıştır.